Infra
Bacterie maakt beton van tunnel Rijen ‘zelfhelend’
16 juli 2024
De Vijf Eikentunnel in Rijen heeft een heel bijzondere wand: hij repareert zichzelf. Of eigenlijk; er zit een bacterie in die scheurtjes opvult zodra die ontstaan. Daarmee is de spooronderdoorgang het eerste infrastructurele project waarbij dit zelfhelend beton is gecombineerd met het reduceren van horizontale wapening. De tunnel is duurzamer geproduceerd en gaat naar verwachting langer mee.
Bouwende bacterie
In de 25 meter lange wand van de tunnel heeft aannemer Heijmans Infra zelfhelend beton aangebracht. Dit beton kan zichzelf helen wanneer er scheuren ontstaan. Er is een bijzondere hulpstof aan toegevoegd; een combinatie van bacteriesporen en voedingsstoffen. Dat levert als het ware een ‘betongeneesmiddel’ op. Voor de liefhebber: voor de tunnelwand is aan elke kuub beton een mix van zes kilo bacteriesporen en voedingsstoffen toegevoegd.
Als ze via een scheurtje in aanraking komt met vocht en zuurstof, wordt de bacterie in het beton actief. De bacteriën vullen de scheuren met een dichtende kalksteenlaag.
Biologisch herstel
Beton bestaat grotendeels uit cement. Bij de productie daarvan wordt veel CO2 uitgestoten.
Heijmans Infra is actief deelnemer in het nationale Betonakkoord. Daarin wordt samengewerkt aan innovaties en duurzame alternatieven. Het zelfhelend beton is ontwikkeld aan de TU Delft.
Zelfhelend beton is naar verwachting duurzamer dan traditioneel beton omdat de bacteriesporen scheuren op biologische manier herstellen. Heijmans en de TU Delft verwachten dat deze toepassing een gunstig effect heeft op de duurzaamheid en levensduur van de tunnel. Voor zelfhelend beton is bovendien tot ongeveer de helft minder horizontaal wapeningsstaal nodig. Dat staal maakt het beton sterker, maar heeft ook een groot aandeel in de CO2-uitstoot van beton: ongeveer 25 procent. Minder wapeningsstaal betekent dus minder CO2-uitstoot.
Samenwerking
De spooronderdoorgang in Rijen is een pilot project waarin ProRail, de provincie Noord-Brabant en Heijmans Infra samenwerken om de waterdichtheid van zelfhelend beton in de praktijk te testen.