VIDEO: Javaanse erfgoed in Nederland behouden voor de toekomst

Door Sam Jones – Hoewel de Javaans-Surinaamse gemeenschap in Nederland steeds minder zichtbaar is, blijft het erfgoed levend en relevant. Dat blijkt in ieder geval in Sint Michielsgestel, vlakbij Den Bosch (Nederland) waar onlangs het boek ‘Samen op Beekvliet’ werd gepubliceerd.

Het boek is onderdeel van een groot project ‘Meer dan een nummer’ van de Stichting Herdenking Javaanse Immigratie. In de mooie grote zal van het Brabants Historisch Informatie Centrum werd het gepresenteerd.

Het boek gaat over de bewogen geschiedenis van Javaanse Surinamers die in 1975 naar Nederland kwamen. In de archieven is alleen correspondentie tussen de gemeente Sint Michielsgestel en de Rijksoverheid te zien. In het boek van schrijver Sabine Ticheloven komen voor de eerste keer vooral Javanen zelf aan het woord. “Het is bijzonder dat er eigenlijk helemaal niets over hun geschreven is de afgelopen jaren,” vertelt Ticheloven.

Hariëtte Mingoen, voorzitter van de stichting Herdenking Javaanse Immigratie van wie het initiatief is van het project ‘Meer dan een nummer’, vindt het bijzonder dat je leest dat Javanen zelf in verzet kwamen. “Want op gegeven moment werden ze naar een nieuw onder komen te bekijken. Maar ze zeiden: dat willen we niet.”

Onderdeel van het project is ook de restauratie van graven. Want sinds 1975 zijn velen oud geworden. Een stuk of twintig gingen terug naar Suriname of zelfs Indonesië. Inmiddels zijn er ongeveer 65 graven van Javanen op de begraafplaats in Sint Michielsgestel. Dat stuk erfenis moet behouden blijven, vindt ook Sadinoen Karijomenawi, wiens opa hier begraven is. “Het is onze roots”, zegt de man. “Als Javanen gaan vooral nu met de Ramadan naar de begraafplaats om onze mensen te gedenken.”

De stichting heeft het plan opgevat om de graven die niet onderhouden zijn – een stuk of twintig – op te knappen. Verder is er een herdenkingsmonument in de maak. Middels fondswerving willen zijn nog vijfduizend euro binnenhalen. De tweede en derde generatie Javanen in Nederland springt ook bij. Listy Groenland-Pasaribu bijvoorbeeld. “Ik heb besloten zijn werk van mijn vader voort te zetten.” Haar vader Nurman Pasaribu is vorig jaar overleden en heeft en belangrijke rol gespeeld bij het in kaart brengen van de graven. “Ik ben het aan mijn vader verplicht om te helpen de graven te onderhouden.”

Ook de gemeente Sint Michielsgestel doet mee. Wethouder Lianne van der Aa: “We hebben met de Stichting Stichji afgesproken dat zij de rechthebbende wordt van de graven van mensen die geen nabestaanden meer hebben zodat de graven voor de toekomst behouden kunnen blijven.”